آزمون تعیین نمره نخ پلیاستر یا چگالی خطی
(Linear density)
بعد از جنس و نوع نخ، مشخصه دیگری که ظرافت (ضخامت) نخ را تعیین میکند، نمره نخ و یا همان چگالی خطی نخ میباشد.
دستگاه های مورد استفاده جهت تعیین نمره نخ، دستگاه کلاف پیچ و ترازوی دیجیتال با دقت یک میلی گرم می باشد.
برای تعیین نمره نخ، به طول مشخصی از نخ نیاز داریم که با استفاده از دستگاه کلاف پیچ به دست می آید.
این دستگاه، شامل یک شش ضلعی منتظم فلزی با محیط یک متر (هزار میلی متر) میباشد. که با مکانیزمی خاص، مانع از روی هم پیچیده شدن لایههای نخ میشود.
تعداد دورهای کلاف پیچ نیز قابل تنظیم میباشد. بنابراین،کلاف تهیه شده که دارای طول مشخصی است را با ترازو وزن کرده وبا دراختیار داشتن طول، وزن نخ و روابط موجود؛ نمره نخ قابل محاسبه می باشد. به عنوان مثال، کلافی با ۱۰۰ متر طول که وزن آن برابر ۰/۸۳۱ گرم بوده، نمره آن برابر ۱/۸۳ دیتکس می گردد.
استانداردهای کاربردی موجود در حوزه تعیین نمره نخ به صورت کلاف؛ استاندارد بین المللی ASTM D1907 ،ISO 2060 و استاندارد ملی ایران به شماره ۲۸ میباشد. طبق استاندارد ملی ایران، محدوده مجاز برای نمره نخهای FDY و POY تا ۹۹ دنیر، ۵/۲ ± درصد و برای نخهایی با ۹۹ دنیر و بالاتر برابر ۲ ± درصد درنظر گرفته میشود.
این در حالی است که برای نخ DTY خودرنگ تا ۱۰۰ دنیر، محدوده قابل قبول ۶/۲ ± درصد و بالاتر از ۱۰۰ دنیر، ۳ ± درصد میباشد.