Polyester ipliğin mukavemet ve uzama testi
(Yarn strength test)
Sirang firmasının ürünlerinden çeşitli kumaş türlerinin üretimine göre, bu ipliklerin çeşitli tekstil makinelerinin kullanımına uygun olduğundan emin olunmalıdır. Bu amaçla ipliklerin mukavemeti ve uzaması bir direnç test sistemi (mukavemet ölçer) yoluyla sürekli olarak test edilir.
Sirang Şirketi’nin kalite kontrol laboratuvarında, testlerin doğruluğunu ve sonuçlarından emin olmak için, filament polyester ipliklerin doğru testi için özel olarak mukavemet ölçüm sistemi (CRE) kullanılmaktadır. İplik ve liflerin kopma veya kopma özellikleri arasında, yırtılana kadar olan kuvvet veya gerilim, yırtılana kadar olan uzunluktaki artış ve yırtılana kadar yapılan çalışmadır ve ipliğin nihayi kullanımına göre bu parametrelerin her biri,belirleyici, önemli ve etkili olabilir. Örnek olarak ağır cisimleri kaldırmak için kullanılan bir halat hazırlanırken ipliğin koptuğunda oluşacak kuvvet veya gerginlik dikkate alınmalıdır. Halbuki kumaş dokumada çözgü iplikler için ipliğin uzunluğunun artışı dikkate alınmalıdır ve ayrıca tırmanma halatı için de kopma mukavemeti yüksek liflerden yapılması gerekli ama geriliminin kopma sınırına kadar olması gerekmemektedir.
Test uygulama yöntemi
Bu cihazla ilgili test öncesinde ayarlanması gereken parametreler arasında başlangıç gerilimi, test numunesinin başlangıç uzunluğu, hareketli kelepçenin hızı ve en son ilgili standartlara göre belirlenen iplik denyesi yer almaktadır. Örnek olarak, F.D.Y ipliğin mukavemet, boy artışı ve kopana kadar çalışma parametrelerini belirli bir numarayla ölçmek için ölçeğin uzunluğu 500 mm, hareketli kelepçenin hızı 500 mm/dak ve başlangıç gerilimi dtex başına beş yüz centi newton'a ayarlanır.
İran ulusal standardına göre FDY ipliğin mukavemetinin denye başına en az 4 gram, POY ipliğin mukavemetinin denye başına en az 2-gram ve kendinden boyamalı DTY ipliğin mukavemetinin denye başına en az 3,5-gram olduğunu belirtmek gerekir.
FDY ipliği için izin verilen uzunluk artışı aralığı %18 ile %48 arasındayken POY ipliği için %100 ile %170 arasında ve DTY ipliği için %17 ile %30 arasında tanımlanır.
İplik direnci ölçüm cihazının (CRE) tanıtımı
İpliğin kopma noktasına kadar olan mukavemetini veya kopma noktasına olan direnci (belirli gerginlik) ve uzamasını belirlemek amaçlı, uluslararası ASTM D2256 ve ISO 2062 standartlarına veya İran ISIRI 29 ulusal standardına göre CRE direnç ölçüm cihazı (sabit uzama oranına sahip cihaz) kullanılabilir. Bu cihazın kullanımı, ipliğin bir ucu sabit kelepçeye, diğer ucu ise sabit hızla hareket eden kelepçeye yerleştirilecek şekildedir. Bu makine tamamen otomatiktir ve kuvvet ile uzunluk artışını gösteren ve kaydeden bir sistemle donatılmıştır. Ayrıca ipliğin elastik ve plastik davranışını analiz etmek için kullanılan,gerilim/gerinim (Stress/Strain) diyagramı çizebilir.