ماده پلی‌استر (پلي اتيلن ترفتالات) نوعي پليمر مصنوعي است که حاصل پليمريزاسيون تراکمي اسيد ترفتاليک و اتيلن گلايکول مي باشد و الياف يا فيلامنت ان به روش ذوب ريسي توليد و به بازار عرضه مي گردد. هدف اصلي از سيستم ذوب ريسي و توليد الياف مصنوعي، جايگزيني يا بهبود خواص الياف طبيعي به دليل قيمت بالا و مشکلات توليد آن مي باشد. الياف پلي استر به دليل کاهش مشکلات و مسائل زيست محيطي ، راحت تر بودن فرايند توليد و همچنين بالا بودن خواص کيفي محصولات توليدي ان، به عنوان يک رقيب جدي و رو به رشد مطرح شده است. الياف پلي استر به دليل جايگاه ايده آل آن، در صنايع متنوعي از جمله منسوجات، عايقهاي حرارتي و رطوبتي، کشاورزي، کيف و کفش و فيلتراسيون مورد مصرف قرار گرفته است.
منسوجات بافته شده از الياف پلي استر داراي استحکام بالا، انعطاف پذيري زياد، مقاومت سايشي مناسب، ثبات بسيار خوب نوري، ضد چروک و نمدي شدن بوده و به راحتي شستشو و به سرعت خشک مي شوند.
انواع الياف :
الياف طبيعي
- با منشاء گياهي (پنبه و ذرت)
- با منشاء حيواني (ابريشم و پشم)
- با منشا معدني (پنبه نسوز)
الياف مصنوعي
منشاء طبيعي
- ويسکوز
- الياف شيشه
منشاء شيميايي
- پلی‌استر
- پلي‌آميد
- پلي‌پروپيلن
- پلي‌اتيلن
- اکريليک
- مداکريليک
الیاف یا نخ‌های پلی‌استر
محصولات تولید شده از الیاف پلی استر عبارتند از:
- الیاف کوتاه: در طول های مختلف برش داده شده و جهت استفاده در کارخانجات ریسندگی به صورت خالص یا مخلوط با پنبه و ویسکوز کاربرد دارند.
- نخ‌های فیلامنتی: به صورت رشته های یکسره و ممتد تولید شده و در صنایع بافندگی جهت تولید پارچه های پرده ای، چادر زنانه، تور و غیره … کاربرد دارد
نامگذاری الياف پلي استر در کشورهای مختلف
- داکرون : آمريکا
- تريتال : ايتاليا
- تترون : ژاپن
- تريلن : انگلستان
- ترويرا : آلمان
- ترگال : فرانسه
مهمترین ويژگي‌هاي الياف پلي‌استر
- نرم، گرم، سبک
- بادوام
- بهداشتي و ضد آلرژي
- قابل شستشو با دست و ماشين لباسشویی
- رطوبت و بو نمي گيرد
- در هم نمي پيچد
کاربردهای الیاف پلی‌استر
- فرش و موکت
- عايقهاي حرارتي و رطوبتي
- ژئو تکستايل
- فيلتر و فيلتر سازي
- انواع مبل راحتي
- بالش و متکا
- لحاف
- تشک
- توليد کف پوش خودرو
- اسکاچهاي شستشو
- لايي انواع البسه
- عروسک سازي
- و صدها مورد ديگر…
خواص شيميايي نخ پلی‌استر
الیاف یا نخ‌های پلي استر به دليل ساختمان شيميايي خاص خود کريستالي است و به سبب نبود عوامل فعال در پليمر آن و جذب رطوبت کم در مقابل بيشتر مواد شيميايي مقاومت خوبي دارد .
اثر اسيدها:
الياف پلي استر در مقابل اسيدهاي ضعيف در حالت جوش و در مقابل اسيدهاي قوي و سرد مقاوم است.
اثر قليايي ها:
قليايي هاي رقيق بر الياف پلي استر اثر ندارند ولي قليايي هاي گرم و قوي به آنها صدمه مي زنند.
اثر مواد اکسيد کننده:
الياف پلي استر در مقابل مواد اکسيد کننده و سفيد کننده مقاومت خوبي دارند و به طور کلي اغلب الکلها ،کتن ها ،صابون ها ،دترجنت ها و مواد مصرفي در خشک شويي بر پلي استر تاثيري ندارند.
مقاومت در مقابل عوامل بيولوژيک:
عوامل بيولوژيک نظير بيد و کپک و باکتري به الياف آسيبي نمي رسانند .
خواص فيزيکي الياف پلي‌استر
خاصيت چروک ناپذيري:
الياف پلي استر مقاومت فوق العاده اي در برابر چروک شدن دارند . واين به خاطر داشتن خواص الاستيسيته خوب اين الياف است .
شکل ميکروسکوپي الياف:
الياف پلي استر داراي سطح صاف و بدون چين خوردگي هستند .
طول و قطر الياف پلي استر به طور دلخواه بر حسب نوع مصرف تهيه مي شود.
وزن مخصوص الياف پلي استر بيشتر از نايلون و در حدود ۳۸/۱ است.
الياف پلي استر استحکام خوبي دارند. استحکام اين الياف در حالت خيس تقريبا مساوي با حالت خشک است. استحکام الياف کوتاه تقريبا ۵/۳ تا ۴ و فيلامنت معمولي ۵/۲ تا ۵/۵ گرم بر دنير است .
خاصيت ارتجاعي: پارچه هاي تهيه شده از پلي‌استر چروک را قبول نمي کنند و شکل خود را حفظ مي نمايند.
جذب رطوبت بسيار کم و در شرايط استاندارد حداکثر ۵/۰ درصد است.
مقاومت زياد در مقابل حرارت: در حرارت ۲۵۰درجه سانتيگراد ذوب مي شوند.
مقاومت در مقابل نور خورشيد: اگر پلي استر براي مد تي طولاني در مقابل نور آفتاب قرار گيرد مقدار بسيار کمي از استحکام خود را از دست مي دهد و رنگ آن تغيير نمي کند.
